طراحی و ساخت اتاق فرار از سناریو تا اجرا

اتاق فرار در ابران چند سالی است که به یکی از محبوب‌ترین تفریحات تبدیل شده است. درآمد بالا، شغل جذاب و همچنین بازگشت سرمایه سریع باعث شده است که این شغل در چند سال اخیر سرمایه‌گذاران زیادی را به این صنعت جذب کند. البته که مانند هر شغل دیگر، اگر در این کار تجربه در کنار سرمایه‌گذاری مناسب در نظر گرفته نشود، فقط باعث هدررفت زمان و سرمایه خواهد شد.

برای طراحی و ساخت اتاق فرار باکیفیت توسط تیم ایکس اسکیپ می‌توانید هم اکنون فرم زیر را پر کنید.

برای آشنایی با روند طراحی و ساخت اتاق فرار، پیشنهاد می‌کنیم مقاله زیر را مطالعه کنید. این مقاله در دو بخش طراحی اتاق فرار و ساخت اتاق فرار تهیه و تنظیم شده است.

طراحی اتاق فرار

برای طراحی اتاق فرار باید 7 گام زیر را به‌درستی و در کنار هم طی کنید. توجه داشته باشید که در هنگام طراحی اتاق فرار، ذهن خود را آزاد و آماده نگه دارید. همیشه آماده جذب ایده‌های بهتر باشید و سعی کنید روحیه انتقادپذیری بالا را در خود پرورش دهید.

اولین گام – انتخاب سوژه اتاق فرار

انتخاب سوژه سنگ بنای اصلی اتاق فرار هست. سوژه‌های مختلف رو می‌شود  در بازی‌ها، فیلم‌ها، اتاق فرارها و حتی زندگی واقعی دید. مثلاً بازی کامپیوتری گربه و کودتا، با روایت کودتا ۲۸ مرداد از منظر گربه‌ای که در آن رخداد در آنجا حضور داشته، یا فیلم ایستاده در غبار با روایت مستندگونه از زندگی شهید احمد متوسلیان با استفاده از صداهای موجود در آرشیو و یا اتاق فرار فسخ با سوژه قراردادن ایلومناتی و سازمان مخوف آنها، هرکدام روایتی را برای شما می‌گویند. گویی شما از دریچه نگاه آنها موضوع را می‌بینید. حال شما می‌خواهید چه موضوع یا دغدغه‌ای را با به مخاطب نشان دهید؟

دومین گام – سناریوی اتاق فرار

با انتخاب سوژه حال باید روایتی را برای مخاطب شرح دهیم. در داخل فضای بازی باید چه روایتی جریان داشته باشد. اکثر طراحان آماتور اتاق فرار در این گام دچار لغزش می‌شوند. به این روایت خیالی گوش دهید. روایتی از بهزاد و علی و امیرعلی که می‌خواهند با ۵۰ میلیون بهترین اتاق فرار رو زیر پونز نقشه ایجاد کنند.
علی: خوب خدا رو شکر لوکیشن هم جور شد. فقط باید یه فکری به حال این بویی که مونده تو فضا بکنیم.
امیر علی: هههه…. ساده ای دیگه، اتفاقا این بوی مرغ عالیه. میایم یه سناریو می نویسیم راجع به مرغداری.

این بوو هم که میشینه رو فضا، برای همه ی سانس ها خالی میبندیم که از قصد این بو رو ایجاد کردیم.
علی: بابا ناز شصتت…… بنازم به این زکاوت…. خوب من شنیدم بازی باید ترسناک باشه، چجوری ترس رو ربط بدیم به مرغ؟
امیر علی: من با این خلاقیت باید ناسا باشم نه اینجا. معلومه دیگه می‌زنیم مرغداری تسخیر شده. اینجا یه مرغداری بوده که صاحبش آقا ذبیح به جوجه ها نون میداده. یه بار که نون نداده …..
علی: ببین زیرزمین رو چیکار کنیم؟
امیر علی: مممم…. آها میومده تو زیر زمین مینشسته. بعد اومده جنگیر شده….. آره. بعد دیگه اینجا تسخیر شده.
بهزاد: واقعا این شرو ورارو چجوری میسازی؟ یعنی چی مرغداری تسخیر شده؟ اصلا چرا اومده جن گیر شده؟ بابا منطق رو به کجا وصل کردید؟
امیر علی: داداش این سناریو با 50 میلیون میاد بالا. کلشو بلکا مشکی میزنم …. میگیم ملک سوخته. دوربین هم نمی خواد، دیوارهارو سوراخ میکنیم.
علی: بک رو چیکار کنیم؟ من شنیدم تو بازی ها یه نفر که هینت می خواد باید کل مسیر رو برگرده و همه پخش کنن… واسه اون چیکار کنیم؟
امیر علی: اولش که وارد مرغداری شدن میگیم هر وقت صدای ناله مرغ اومد یک نفر غیر تکراری برگرده.
بهزاد: چه کسی این رو بهشون میگه اول بازی؟ اصلا چرا؟
امیر علی: داداش تو دید اقتصادی نداریا. اینا واضحاته تو اسکیپ روم. همه جا همین رو میگن. واسه فروشمون هم با یه سایت هم 25 درصد میبندیم، ببین چه میفروشه. فکر اقتصادی یعنی این، با 50 تونم ماهی 200 تومن در میاریم.
خوب روایت بالا رو گوش دادید؟ به نظرتون مزحک و غیر واقعی بود؟ خوب اره اتاق فراری به اسم مرغداری تسخیر شده نداریم، اما اگه بهتون بگم یه سری از المان های سناریو که گفته شد واقعی هست، خنده تون نمیگیره؟
بهزاد تو داستان بالا می تونه شریک فکری خوبی براتون باشه. هر زمان که داستانی به ذهنتون رسید سعی کنید از همه جوانب بسنجیدش و از دیدگاه های مختلف بررسیش کنید. این موضوع مهمه که بتونید از پتانسیل های ملک به بهترین شکل استفاده کنید….. اما نه به قیمت از بین رفتن منطق. برای این کار پیشنهاد می‌کنم از کتاب‌های داستان‌نویسی یا فیلم‌نامه‌نویسی کمک بگیرید.

گام سوم – روند بازی اتاق فرار

زمانی که سناریو اتاق فرار به‌صورت کامل با تک تک المان ها نوشته شد، باید روند بازی مشابه یک بازی کامپیوتری نوشته شود. روند بازی در هر جایی از بازی چه سرعتی داشته و چه اتفاقاتی در بازی جریان داشته باشد. مدت زمان بازی را به گونه‌ای تنظیم کنید که نه خیلی کوتاه و نه خیلی طولانی باشد.

گام چهارم– فضاسازی اتاق فرار

فضاسازی و داشتن دکور مرتبط با سناریو یکی از عواملی که می تواند باعث شود بازیکنان خود را در شرایط کاملا واقعی حس کنند. مثلا فرض کنید اسم بازی مرغداری تسخیر شده باشد، و زمانی که وارد فضای بازی باشید ببینید با یه خانه طرفید که از قضا وسایل شیکی داره…… با مثلاً سناریو یک جنگل رو روایت کنه اما شما ببینید تو یه زیردریایی هستید. باید با توجه به سناریو یک دکور مرتبط انتخاب و اجرا بشود. برای اطلاع بیشتر از جزییات اجرای دکور می توانید کتاب های طراحی صحنه سینما رو مطالعه کنید، اما توجه داشته باشید که اینکار نیاز به تجربه زیادی دارد.

همچنین استفاده از خرافات و درنظرگرفتن اینها در طراحی اتاق فرار می‌تواند به ترسناک‌تر شدن فضای بازی شما کمک کند.

گام پنچم – طراحی معما اتاق فرار

این مرحله ارتباط تنگاتنگی با روند بازی داره و در واقع همزمان با هم ساخته می شوند. اما در سالهای اخیر کم لطفی خیلی زیادی به این مورد شده و بعضا در بعضی از اتاق فرارها اصلا آیتم قابل حذف در نظر گرفته شده است. اما این نکته رو توجه داشته باشید، شالوده اصلی اتاق فرار معماهای طراحی شده برای اون هست. حل معما همواره حس پیروزی رو به بازیکنان القا می کنه و باعث ترشح هورمون اندورفین در بدن می شه.

هرچقدر معما سخت‌تر باشد، حل اون حس پیروزمندانه‌تری رو به ارمغان می‌آورد. طرح معما شاید یکی از سخت ترین گام های طراحی اتاق فرار باشد. معما در عین ارتباط منطقی با داستان، باید با دکور هم خوانی داشته باشد و همچنین باید میزان سختی و آسانی اون با روند بازی سنخیت داشته باشد. یک کار ظریف و به‌شدت استادانه.

معماهای یک اتاق فرار معمولاً در چند گام طراحی می‌شوند:

۱. تعیین هدف: در این گام، اولین چیزی که باید مشخص شود، هدف اصلی معما است. معما باید یک هدف گیرا و مشخص داشته باشد که شرکت‌کنندگان باید برای رسیدن به آن کار کنند.

۲. انتخاب نوع معما: پس از تعیین هدف، باید نوع معما یا پازلی که برای رسیدن به هدف باید حل شود، انتخاب شود. این معما می‌تواند شامل رمزنگاری، پازل‌های منطقی، معماهای فیزیکی، معماهای موقعیتی و غیره باشد.

۳. طراحی و ایجاد معما: در این مرحله، معما به طور دقیق طراحی می‌شود. این شامل انتخاب مواد مورد استفاده برای معما، تعیین سطح سختی، و ایجاد هر گونه رمزنگاری یا مخفی‌کاری لازم است.

۴. تعیین راه‌حل: معما باید یک راه‌حل یا جواب قابل تعیین داشته باشد. در این گام، مطمئن می‌شویم که راه‌حل معما یا پازل قابل فهم و قابل حل توسط شرکت‌کنندگان است.

۵. آزمایش و بازبینی: قبل از اینکه معما به شرکت‌کنندگان ارائه شود، باید معما تست شود تا اطمینان حاصل شود که همچنان چالش‌برانگیز و قابل‌حل است. همچنین، بازخوردهایی که از آزمایش‌ها به‌دست‌آمده را بررسی می‌کنیم و اصلاحات لازم را اعمال می‌کنیم.

ویژگی‌های یک معما برای اتاق فرار عبارت‌اند از:

– چالش‌برانگیز بودن: معما باید به چالش کشیدنی باشد، اما در عین حال قابل‌حل و قابل فهم برای شرکت‌کنندگان.

– درگیرکننده بودن: معما باید توانایی جلب توجه و تمرکز شرکت‌کنندگان را داشته باشد و آن‌ها را به فکر وا می‌دارد.

– منطقی‌بودن: معما باید دارای منطق و راه‌حل قابل تشخیص باشد، به‌طوری‌که شرکت‌کنندگان بتوانند با استفاده از استدلال و تفکر منطقی آن را حل کنند.

– تعامل با محیط: معما باید با محیط اتاق فرار هماهنگ باشد و به وسایل و تجهیزات موجود در اتاق فرار نیز وابسته باشد.

– متنوع بودن: اتاق فرار باید شامل معماها و پازل‌های متنوعی باشد تا برای شرکت‌کنندگان جذاب و جالب باشد.

با رعایت این ویژگی‌ها، یک معما برای اتاق فرار می‌تواند جذاب و مؤثر باشد.

گام ششم – طراحی نمایش

همان جور که گفته شد، با پیشرفت چشمگیر اتاق فرار و ورود بازیگران تئاتر به این عرصه، انتظار همه بازیکنان بالاتر رفته و اهمیت بازیگری در بازی اتاق فرار به‌شدت افزایش یافته است. طراحی اکت‌های مرتبط با ترس، هیجان و حتی صحنه‌های درام به کارهای تخصصی تبدیل شده و اکثر اکتورهایی که تجربه تئاتر نیز دارند، به خوبی این امور رو انجام می‌دهند.

گام هفتم – طراحی و انتخاب موسیقی اتاق فرار

این مورد در کنار فضاسازی معجزه رو به وجود می‌آورد. البته اگر به‌صورت درست انجام شود. فرض کنید در لحظه‌های حساس یک فیلم ترسناک، ناگهان موسیقی و صدا قطع شود.

یقیناً ترس تا درصد زیادی از بین خواهد رفت. حالا فرض کنید یک آهنگ خالطور روی آن صحنه پلی شود. یقیناً ترس و معنا نابود خواهد شد. انتخاب موسیقی و یا ساخت آن شاید فوت کوزه‌گری یا فن آخر باشد که تأثیر آن به‌شدت موردتوجه است.

ساخت اتاق فرار

بعد از طراحی اتاق فرار به‌صورت اصولی، حال باید ایده‌‌ها از مرحله رؤیا به واقعیت تبدیل شود. ساخت اتاق فرار ارتباطی بسیار مستقیم با هزینه‌های مصرفی شما دارد. در این بخش اگر به‌صورت درستی مدیریت صورت بگیرد، می‌تواند هزینه‌ها را به‌صورت چشمگیری کاهش دهد. پس مراحل ساخت اتاق فرار را خیلی جدی بگیرید.

انتخاب مکان مناسب برای ساخت اتاق فرار

انتخاب مکان مناسب، یکی از اولین و مهم‌ترین گام‌ها در ساخت اتاق فرار است. مکانی که انتخاب می‌کنید، به طور مستقیم بر روی تجربه بازیکنان و موفقیت کسب‌وکارتان تأثیرگذار خواهد بود. اندازه فضا باید با تعداد اتاق‌های فراری که قصد دارید بسازید، متناسب باشد.

مکانی را انتخاب کنید که به‌راحتی قابل دسترسی باشد و افراد بتوانند به راحتی آن را پیدا کنند. به امکانات حمل‌ونقل عمومی و دسترسی به پارکینگ توجه کنید. اطمینان حاصل کنید که مسیر دسترسی به مکان امن و بدون خطر باشد. به وجود امکانات اولیه مانند برق، آب، گاز و سیستم تهویه مطبوع توجه کنید.

در صورت نیاز به انجام تغییرات ساختمانی، باید مجوزهای لازم را اخذ کنید. عایق‌بندی مناسب برای جلوگیری از انتشار صدا به بیرون و داخل اتاق‌های دیگر بسیار مهم است.

دیوارکشی اتاق فرار

در زمان طراحی اتاق فرار، شما دیوارکشی‌ها، درهای مخفی، راه‌ها دسترسی، ورودی و خروجی‌ها را طراحی نموده‌اید. برای درک بهتر کارگران، آن را در کف ملک با چسب پهن مشخص کنید. در زمان اجرای پروژه با زمان‌بندی مناسب برای هر کاری، کارگر مناسب را در نظر بگیرید.

برای دیوارکشی اتاق فرار می‌توانید از موادی نظیر پنل گچی، بلوک سیمانی، چوب، فلز و MDF استفاده کنید. البته مواد مصرفی به همین موارد محدود نمی‌شوند. اما رایج‌ترین مواد برای دیوارکشی در حال حاضر پنل گچی است. دلیل این انتخاب سرعت اجرا، قیمت و هزینه پایین و استحکام آن است.

باید توجه داشته باشید، متریال مصرفی باید متناسب بازی طراحی شده باشد. مسیح خدابخشیان، در یکی از مصاحبه‌های خود درباره ساخت اتاق فرار شب سیزدهم، درباره دیوارکشی با تم روستای خود تجربه‌ای جالب درباره ایجاد دیوارهای یک روستا مطرح کرد. برای اینکه دیوارها به‌صورت ناهمگون به جلو و عقب برود و دیوارهای بی‌نظم یک روستای قدیمی را تداعی کند، بر روی MDF از گچ و سپس کاه‌گل استفاده شده است. رطوبت گچ می‌تواند باعث ورم کردن MDF شود و این حس را ایجاد نماید.

راه‌های دسترسی و درهای مخفی

برای ایجاد راه‌های دسترسی حتماً اندازه‌های مناسبی را در نظر بگیرید تا بازیکنان بتوانند به‌راحتی و بدون برخورد از فضاها عبور کنند. علاوه بر راحتی، استحکام مناسب باعث می‌شود تا در طول سانس، حوادث ناگوار به وجود نیاید. برای ایجاد درها و یا تونل‌ها در نظر داشته باشید که در صورت لزوم از موکت و یا فوم استفاده کنید تا بازیکنان در برخورد با آنها آسیب نبینند.

برای ایجاد درهای مخفی که هنوز هم برای بازیکنان محبوب و سحرآمیز هستند، در نظر داشته باشید که از ایده‌های تکراری استفاده نکنید. با جستجو در فضای مجازی می‌توانید ایده‌های بسیار خوبی پیدا کنید. سعی کنید این فضاهای مخفی با سناریو و دکور هم خوانی داشته باشند.

برق‌کشی و نصب دوربین در اتاق فرار

برای این موضوع حتماً استانداردهای اتاق فرار را مطالعه نمایید. سیم‌ ای برق و دوربین را از داکت رد کنید. توجه داشته باشید که سیم‌های برق را از روی سیم‌های دوربین عبور ندهید، زیرا باعث ایجاد نویز بسیار زیاد در آنها می‌شود. از دوربین‌های باکیفیت به همراه میکروفن استفاده کنید تا در هر زمان بدانید بازیکن در چه حالتی قرار دارد.

استفاده از نورهای ویژه، مانند بازی سوخانوفکا می‌تواند حس خاصی را به بازیکن القا نماید. در این اتاق فرار از یک نور خاص استفاده شده بود که رنگ فضا را از بین می‌برد و باعث می‌شد اتاق سیاه‌وسفید بشود.

همچنین برای ایجاد مکانیزم‌های مکانیکی و الکتریکی علاوه بر استفاده از یک متخصص، حتماً ایمنی را جدی بگیرید.

رنگ و کاغذدیواری و دکورها

بعد از خشک‌شدن دیوارها، شاید بعضی از دیوارها نیاز به رنگ داشته باشد. توجه کنید که در صورت استفاده از رنگ روغن، کیفیت آن را در نظر داشته باشید. استفاده از رنگ‌های پلاستیک بر روی دیوارها به‌هیچ‌عنوان توصیه نمی‌شود؛ چون به‌شدت کثیف می‌شوند و بعد از کثیفی نمی‌توان آنها را شست. استفاده از کاغذدیواری می‌تواند قابلیت اشتعال‌پذیری فضا را افزایش دهد. به نکات ایمنی توجه داشته باشید.

برای ایجاد حس و حال‌های متفاوت در فضا سعی کنید با یک نفر که تخصص دکور سینما یا تئاتر دارد مشورت کنید.

چیدمان وسایل و معماها

در این مرحله توجه داشته باشید که وسایل باتوجه‌به رفت‌وآمد بازیکنان و همچنین منطق بازی چیده شود. همچنین معماها در فضاهای مناسب چیده شود تا بازیکنان آنها را پیدا کنند و حل نمایند. گذاشتن فرش روی یک فضایی که بازیکن ممکن است بدود اشتباه است. شما می‌توانید یا فرش را حذف نمایید و یا آن را به کف مهار کنید

سخن پایانی

یقیناً شاید گام‌هایی وجود داشته باشند که در مقاله بالا به آن اشاره نشد و حتی شاید در عمل شما ترتیب بهتری برای اجرا پیشنهاد بدید. اما نکته‌ای که واضح هست، اجرا و ساخت اتاق فرار به هیچ وجه کار ساده و پیش‌پاافتاده‌ای نیست. کاری بسی دشوار، وابسته به تجربه و بعضاً مبتنی بر صحیح و خطا و مستلزم داشتن پشتکار بسیار زیاد. اما درعین‌حال خارج‌شدن بازیکنان کاملاً راضی از محیط بازی با هیچ لذتی در دنیا شاید قابل مقایسه نباشد.

البته دلایل اقتصادی همچون نیاز به سرمایه‌گذاری کم، بازگشت سرمایه سریع و همین‌طور محیط کاری جذاب از دیگر مواردی است که باعث ازدیاد احداث اتاق فرار در سراسر کشور شده است. اما همیشه به‌خاطر داشته باشید، کیفیت بالاتر سود بیشتر رو برای شما رقم خواهد زد